Het MBO verandert. Na een grote toename van het aantal BOL-studenten door Corona, gaat het binnenkort weer dalen. Het hoogtepunt van het personeelstekort ligt in 2022. Door groeiende uitstroom van docenten blijft het personeelstekort hoog tot 2026. Wat betekent dat voor het MBO onderwijs? En wat betekent dit voor de arbeidsmarktkansen van docenten?
Mix tussen BBL en BOL verandert de behoefte
Groot personeelstekort in 2022, daarna een trage afname
Het aantal studenten neemt af
In de huidige omvang zijn de personeelstekorten tijdelijk. Het aantal studenten neemt af. Het aandeel BBL-studenten neemt toe. In 2022 zijn nog veel docenten nodig door de verhouding BOL-studenten en BBL-studenten (BOL studenten krijgen meer dagen onderwijs per week dan BBL). Na 2022 dalen de studentenaantallen.
Door uitstroom
blijft personeels-
tekort groot
Door uitstroom blijft personeelstekort hoog
Door Corona konden studenten de afgelopen jaren vaak niet stagelopen bij bedrijven. Daarom kozen studenten vaker voor BOL. Na 2022 zal het aandeel BOL-studenten naar verwachting afnemen. Terwijl het aandeel BBL-studenten groeit. Door groeiende uitstroom van docenten blijft het personeelstekort hoog tot 2026. Zo blijkt uit arbeidsmarktonderzoek (inmiddels geactualiseerd).
Instructeurs vind je in het bedrijfsleven
Kies voor samenwerking om kennis op peil te houden
Vanuit de brancheorganisaties wordt veel samengewerkt tussen de scholen en de bedrijven. Voornamelijk om de kwalificatiedossiers aansluitend te krijgen. Er ligt een kans voor verbetering om docenten op het bedrijf mee te nemen om actuele bedrijfskennis op te doen. Deze kennis kunnen ze meenemen in hun lessen om zo naast de eisen vanuit het kwaliteitsdossier ook aan te sluiten bij de praktijk. Leuker voor de student en de docent. En een meerwaarde voor het bedrijf.
Sommige instructeurs
kunnen groeien naar
de functie van docent
Vakmensen opleiden tot instructeurs of docenten
Anders dan in PO en VO, kunnen MBO’s ‘instructeurs’ inzetten. Deze professionals met praktijkervaring, die geen onderwijsbevoegdheid hebben, geven geen les maar instructie in de praktijklessen. Het is uiteraard een vereiste dat je het vak in ruime mate beheerst en dat je het leuk vindt om te werken met jonge mensen. Sommige instructeurs stromen door naar een functie als volwaardig docent, andere niet. Je hebt een opleidingstraject klaar staan voor de instructeurs. Hoe verleid je hen om door te stromen? En hoe bind en boei je hen op langere termijn?
Werven via netwerken is een vak
Wees continu in gesprek met werkgevers
Stagiair(e)s en vakmensen zijn goud waard
Vakmensen die inzetbaar zijn als instructeur kun je het beste vinden in een netwerk van werkgevers. Welke soort stagiair(e)s kan een ondernemer goed gebruiken? En heeft hij ook een senior medewerker die in het onderwijs studenten kan instrueren vanuit zijn of haar ervaring? Het is maar de vraag of een docent dit werven er even bij kan doen.
Hoe bevalt het
werken met
een BPV'er?
Gooi lijntjes uit en houd ze warm
Werven via netwerken vergt een verbindende proactieve en communicatieve houding. Daar is meer voor nodig dan het plichtmatige bezoekje van een docent aan het stageadres dat we helaas allemaal kennen. Soms werken scholen hiertoe met een BPV’er. Hoe bevalt dit in de praktijk? Voelen docenten zich hiermee een ‘lesboer’ of bevalt het juist goed?
Met een beetje meer ‘smoel’ wordt alles eenvoudiger
Een duidelijk profiel zou voor veel MBO’s beter werken
Het waarmaken van de ‘belofte’ aan de student is om verschillende redenen belangrijk. De student is de klant, niet het product. Hij of zij betaalt voor de opleiding. De student stelt zich niet altijd als klant op. Heel begrijpelijk, want zijn ‘leverancier’ beoordeelt zijn schoolwerk. Natuurlijk gaat de student niet direct klagen als het onderwijs of de begeleiding tegenvalt. Focus daarom zelf actief op studenttevredenheid.
Met een scherper
profiel, kun je
preciezer sturen
Een duidelijk profiel zou voor veel MBO’s beter werven
Zogenaamd ‘alles kunnen’ geeft een organisatie een weinig herkenbare identiteit. Met scherpe keuzes ontstaat een duidelijker profiel. Waar staan jullie voor? Het spreekt enorm aan als je dit helder kunt verwoorden. Als je een heldere visie hebt of een duidelijke ambitie. Daarmee wordt het makkelijker om docenten en leerlingen te werven en te behouden en te motiveren. Het maakt de organisatie als geheel ook eenvoudiger te besturen, omdat een deel van de activiteiten en verantwoordelijkheden wegvalt.
Benieuwd naar de knelpunten en de kansen in het personeelstekort en het formatieplan voor VO?
Benieuwd naar 4 tips om medewerkers in het VO te behouden en daarmee de werkdruk te verlagen?
Belangstelling voor het lerarentekort?
Lees het blog over de mismatch in het onderwijs.
Op de hoogte blijven?
Volg ons op LinkedIn, Facebook of Instagram.
