Met didactisch coachen morgen echt al verschil maken

Wanneer heb jij voor het laatst écht geluisterd naar wat er in het hoofd van je leerling gebeurde? Niet naar het antwoord, maar naar het denken daarachter. Didactisch coachen gaat precies daarover. Niet harder werken. Niet nóg een werkvorm. Wel: bewuster kijken naar wat je zegt, vraagt en doet in de interactie met je leerlingen of studenten. En juist daarin zitten vaak verrassend veel effect. In deze blog geef ik drie waardevolle tips (waarmee ik zelf ook steeds opnieuw blijf oefenen).

1. Welke vragen stel je eigenlijk… zonder dat je het doorhebt?

We stellen de hele dag vragen. Logisch ook. Vragen houden de les gaande, geven richting en zorgen voor tempo. Maar niet alle vragen doen hetzelfde voor het leren.

Een groot deel van onze vragen is praktisch of controlerend van aard: “Heb je dit af?”, “Wat is het juiste antwoord?” Nodig, zeker. Maar als het daarbij blijft, leren leerlingen vooral antwoord geven, niet denken.

Vragen die uitnodigen tot redeneren: “Waarom denk je dat?”, “Wat zou er veranderen als…?” of tot zelfsturing “Wat doe je als je vastloopt?”, zetten een ander soort leerproces aan. Ze vragen tijd, moeite en soms ook een beetje ongemak. En precies daarom stellen we ze minder vaak dan we denken.

Probeer dit morgen: Luister eens bewust naar jezelf tijdens één les. Niet om jezelf te beoordelen, maar om te observeren. En stel jezelf de uitdaging om een paar vragen te stellen die geen snel goed antwoord hebben.

2. Stilte is geen leegte (ook al voelt dat soms zo)

Dit is een van de lastigste. Je stelt een vraag. Het blijft stil. En alles in je lijf wil die stilte vullen. Toch is juist dát moment goud waard.

Door even niets te zeggen, geef je leerlingen tijd om te denken. Niet alleen de snelle denkers, maar juist ook degenen die normaal afhaken omdat het tempo te hoog ligt. Stilte verlegt de focus van snelheid naar diepgang.

Het vraagt oefening. En een beetje lef. Want het voelt soms ongemakkelijk.
Maar als je het durft, gebeurt er vaak iets moois: meer leerlingen haken aan, antwoorden worden rijker en het gesprek wordt inhoudelijker.

Probeer dit morgen:
Kies één vraag waarvan je weet dat hij denkwerk vraagt. Tel in jezelf rustig door voordat je weer iets zegt. Kijk wat er gebeurt.

3. Feedback die aan het werk zet (in plaats van afrondt)

Feedback geven doen we veel. Maar feedback die écht focust op leren is niet makkelijk. Een simpele correctie is snel gegeven en ook snel weer vergeten. Didactisch coachen draait om feedback die leerlingen activeert: feedback als opdracht, niet als oordeel.

Een handige vuistregel daarbij is deze: goede feedback zorgt ervoor dat de leerling langer aan het werk is dan jij met geven ervan. Dat betekent: minder zenden, meer uitnodigen. Minder afronden, meer openen. Feedback wordt dan een duidelijke volgende stap waar de leerling zelf mee aan de slag moet.

Probeer dit morgen:
Geef één leerling feedback die bestaat uit een concrete denk- of doe-opdracht. Iets waar hij of zij echt even voor moet gaan zitten.

Tot slot

Didactisch coachen vraagt geen nieuw systeem, geen extra materialen en geen perfecte lessen. Het zit in kleine keuzes: welke vraag je stelt, of je even stil durft te zijn, hoe je feedback formuleert. En misschien wel de belangrijkste vraag: Wat wil ik dat mijn leerling of student hier leert denken, doen of begrijpen?

Wil je hier meer over weten? Schrijf je dan in voor ons praktische webinar ‘Didactisch coachen’ op 12 januari 2026 van 16:00-17:00.