Blog

Effectiever lesgeven met ICT?

Door: Valentijn Brandt | Gepubliceerd op: 02-01-2024

Kan je effectiever lesgeven met ICT en andere technologie? Per 1 ja­nu­a­ri ver­dwe­nen mo­biel­tjes uit de klas. Toch is Whats­app niet meer weg te den­ken uit ons da­ge­lijks leven. Het is een han­dig ge­reed­schap, on­der­steu­nend aan het be­rei­ken van een spe­ci­fiek doel: con­tact met be­paal­de men­sen, zon­der te hoe­ven bel­len! Zo is het ook met ICT in het on­der­wijs.

Hoe zou jij als docent (nog) effectiever kunnen leren lesgeven met ICT?

Mo­der­ne media kun­nen bij­dra­gen aan wat jij pro­beert te be­rei­ken in de klas. Hoe dan? Daar­over gaat het ko­men­de we­bi­nar. Wil jij jouw di­dac­ti­sche ‘ge­reed­schaps­kist’ gro­ter maken? Doe met ons mee.

Lesgeven met ICT in drie domeinen

We on­der­schei­den in ICT drie do­mei­nen:

  1. werken (welke tools helpen jou in je werk?)

  2. leven (welke tools helpen jou in je privéleven?)

  3. leren (welke tools helpen met leren of lesgeven?)

In het we­bi­nar van aan­staan­de maan­dag gaat het uit­slui­tend om de toe­pas­sing van ICT in het do­mein ‘leren’. Dus staat de vraag cen­traal: welke tools hel­pen jou les­ge­ven of hel­pen leer­lin­gen/stu­den­ten leren?

Wacht op de beproefde versie

Velen van ons voe­len ver­le­gen­heid (of weer­stand) bij de inzet van mo­der­ne media en ICT in het on­der­wijs. We kozen im­mers niet voor ‘men­sen­werk’ op basis van een voor­lief­de voor een­tjes en nul­le­tjes. Bo­ven­dien is de di­dac­ti­sche waar­de van ex­pe­ri­men­te­ren met een ‘nieuw tool­tje’ vaak be­perkt. Den­kend van­uit de toe­ge­voeg­de waar­de voor jouw di­dac­tiek (niet van­uit de tech­niek) kom je tot ef­fec­tie­ve inzet van tech­no­lo­gie in het on­der­wijs.

Medium is the message

En dat het bo­ven­dien een kwes­tie is van de juis­te keu­zes maken qua ge­reed­schap, want an­ders komt de bood­schap so­wie­so niet over bij de ont­van­ger. Dit ont­lok­te de Ca­na­de­se me­dia­fi­lo­soof Mar­shall McLuhan al in de vo­ri­ge eeuw de be­ken­de uit­spraak ‘the me­di­um is the mes­sa­ge’. Waar­mee hij be­doel­de dat het ge­bruik van een be­paald me­di­um op zich­zelf al nieuws­waar­de heeft, en dat dit nieuws­feit de in­hou­de­lij­ke bood­schap kan over­stem­men. ‘Mees­ter Bert zit op Insta!!’ Ja okee, maar waar­om? Wat doet hij daar?

Dus kies de juiste tool

Ook be­doel­de McLuhan dat het ka­rak­ter van het ge­ko­zen me­di­um ‘door­klinkt’ in de wijze waar­op de in­hou­de­lij­ke bood­schap daad­wer­ke­lijk be­gre­pen wordt door de kij­ker/luis­te­raar (leer­ling/stu­dent). Remco Ma­chiel­se legt het uit. Email heeft per de­fi­ni­tie min­der ur­gen­tie dan bel­len. Een brief weegt zwaar­der dan een appje. Bijna alle te­le­vi­sie wordt van­zelf ‘en­ter­tain­ment’. Het gaat er dus om dat je niet zo­maar elk me­di­um inzet, maar je ge­reed­schap be­wust kiest. Zeker in de bij­zon­de­re con­text van het on­der­wijs.

Voor een specifiek didactisch doel

Jouw leer­lin­gen pik­ken nieu­we din­gen snel­ler op dan jij. Zij groei­en op in een we­reld waar­in scher­men cen­traal staan. Voor jou is de waar­de van di­gi­ta­le din­gen niet al­tijd di­rect dui­de­lijk. Dit komt mo­ge­lijk door­dat je die waar­de aan­treft ver­spreid over ver­schil­len­de ni­veaus. ICT kan het on­der­wijs op ver­schil­len­de ma­nie­ren krach­ti­ger maken door:

  • leer­lin­gen/stu­den­ten on­li­ne voor te be­rei­den op de les
  • de ‘en­cy­clo­pe­die’ van de leer­ling of stu­dent gro­ter te maken
  • leer­op­brengst zicht­baar te maken, bij­voor­beeld met een can­vas
  • met slim­me tools in­for­ma­tie te re­pro­du­ce­ren of te delen
  • door de les­stof vi­su­eel ipv. ver­baal te pre­sen­te­ren

Wees selectief met schermtijd

Zo kan de inzet van mo­der­ne media bij­dra­gen aan het doel dat do­cen­ten wil­len be­rei­ken met in­di­vi­du­e­le of groe­pen leer­lin­gen. Het vraagt dus voor­al om een door­dach­te en ge­ma­tig­de toe­pas­sing in de be­staan­de con­text van leven en leren. Juist daar­om is het waar­de­vol om zin en onzin in ICT te leren schei­den in het we­bi­nar. En leren over con­cre­te toe­pas­sin­gen ge­richt op het ver­ster­ken van de di­dac­ti­sche werk­wij­ze van jou als do­cent.

Meer webinars?

Het webinar over Lesgeven met ICT is al geweest. De agenda voor webinars vind je hier.

Tools & apps voor het onderwijs

Benieuwd naar tools en apps om jouw les te versterken? We hebben een serie artikelen met dit onderwerp!
Lees deel 1 ➜
Lees deel 2 ➜
Lees deel 3 ➜
Lees deel 4 ➜

Valentijn Brandt
Auteur
Studeerde Fotografie in Den Haag en Sociologie in Nijmegen. Hier schrijft hij over HR strategie en ontwikkelingen in het MBO en VO onderwijs. Valentijn Brandt (Amsterdam, 1981) is vader van twee schoolgaande kinderen.
Metafoor onderwijs footer logo
Metafoor onderwijs footer logo