Als docent aan de slag binnen een entree-opleiding: iets voor jou?

De zomerperiode is eindelijk aangebroken, tijd om even gas terug te nemen en na te denken wat afgelopen schoolperiode je bij heeft gebracht. Heb je jouw vaardigheden goed kunnen benutten of ben je er achter gekomen dat je meer uit jezelf kan halen? Misschien speelt het al langer: de wens om meer te coachen dan te onderwijzen, om te begeleiden in plaats van te toetsen. In deze blog maak je kennis met het entreeonderwijs. Wat is het precies? Wat vraagt het van jou? En vooral: is dit de volgende stap in jouw loopbaan?

Inhoud

• Entree-opleidingen wat zijn dat ook alweer?
• Waarom lesgeven binnen een entree-opleiding?
• Welke competenties heb je nodig om het entreeonderwijs te betreden?
• Overstappen naar een entree-opleiding
• Is lesgeven binnen een entree-opleiding voor jou?

Entreeonderwijs is mbo-niveau 1 en bedoeld voor jongeren en (jong)volwassenen zonder startkwalificatie zoals een diploma in het voortgezet of praktijkonderwijs en niet rechtstreeks kunnen instromen in een mbo-opleiding op niveau 2. In één jaar worden zij voorbereid op mbo 2 of op de arbeidsmarkt. Een stevige basis is belangrijk met aandacht voor praktische vaardigheden en persoonlijke groei.

Studenten volgen algemene vakken als Nederlands, rekenen en burgerschap, vaak gecombineerd met loopbaanoriëntatie (LOB), werknemersvaardigheden en praktijkgerichte modules. Die praktijkmodules zijn afgestemd op sectoren als logistiek, zorg, techniek, horeca of retail, afhankelijk van het profiel waarin de student uitstroomt.

Binnen entree-opleidingen zijn de studenten divers, vaak hebben ze een kwetsbare achtergrond of complexe leerroute. Als docent speel je in op individuele leerbehoeften en biedt structuur, motivatie en vertrouwen. Soms ben jij de eerste die in hen gelooft. Juist dat maakt je werk betekenisvol: je biedt houvast, coacht én opent deuren naar een nieuwe toekomst.

Herinner je dat ene moment waarop je dacht: “Hier doe ik het voor?” Zingeving, anderen helpen groeien is vaak de reden waarom je ooit voor het onderwijs koos. Iedereen draagt een eigen verhaal en verdient een tweede kans om te groeien. Toch merk je dat de praktijk soms verder afstaat van dat ideaal. Dat je minder toekomt aan echt contact en dat werkdruk, administratie of vaste lessen je energie wegnemen.

Misschien voel je dat het tijd is voor een nieuwe stap, een omgeving waar je meer kan betekenen, persoonlijker kunt begeleiden en direct impact kan maken. Waarom zou je als docent dan niet eens overstappen naar een ander type onderwijs, zoals het entree-onderwijs? We geven je drie redenen, om deze overstap te overwegen:

1. Meer voldoening door minder bijtaken en kleinere klassen

Lesgeven is je passie, maar je merkt in je huidige rol dat administratieve lasten, oudergesprekken en grote klasaantallen je energie opslokken. In het entreeonderwijs ligt de focus anders. Je werkt met kleinere klassen, hebt minder administratieve verplichtingen en meer ruimte voor persoonlijke begeleiding. Juist het directe contact met studenten één-op-één begeleiden, geeft veel docenten weer nieuwe energie en voldoening.

2. Professioneel groeien in een nieuwe onderwijsvorm

Merk je dat je in je huidige rol stil staat en onvoldoende wordt uitgedaagd? In het entree-onderwijs draait het minder om klassikaal lesgeven en meer om maatwerk, coachen en pedagogische begeleiding. Dat maakt het een waardevolle kans om je professioneel te ontwikkelen met nieuwe vaardigheden en het opbouwen van betekenisvolle relaties met studenten die vaak extra ondersteuning nodig hebben. Een mooie kans om je rol als onderwijsprofessional te verdiepen.

3. Ruimte voor pedagogisch vakmanschap

In veel onderwijsrollen draait het vooral om lesmethodes, toetsen en plannen. De ruimte om echt in te spelen op gedrag, motivatie en vertrouwen? Die is vaak beperkt. In het entreeonderwijs is die ruimte er wel. Je begeleidt studenten intensief, bouwt relaties op en doet wat jij als docent goed kunt: met aandacht, geduld en duidelijke grenzen studenten echt verder helpen. Hier telt jouw aanpak, niet alleen de methode.

Zien wat studenten nodig hebben, empathisch zijn, maar vooral grenzen stellen, zijn voorbeelden van pedagogische sensitiviteit. In het entreeonderwijs waar studenten vaak kwetsbaar zijn, met complexe thuissituaties en tegenslagen, is deze sensitiviteit erg belangrijk. Dit helpt je om een veilige en betrouwbare leeromgeving te creëren, waar studenten zich gezien, gehoord en begrepen voelen. Maar ook de volgende competenties en vaardigheden zijn hierin belangrijk:

Samenwerking

Binnen het entreeonderwijs is samenwerking met meerdere partijen belangrijk. Zo zal je veel schakelen met collega-docenten, zorgcoördinatoren, trajectbegeleiders, maar ook externe partijen zoals leerbedrijven en gemeenten. Deze samenwerking is nodig om studenten goed te kunnen begeleiden op leergebied, maar ook sociaal-emotioneel vlak.

Differentiëren

Als entree-docent werk je met studenten die verschillen in niveau, motivatie en achtergrond. Veel van hen hebben bovendien een kwetsbare leerroute. Dat betekent dat zij niet alleen verschillende leerbehoeftes hebben, maar ook extra begeleiding nodig hebben. Dit vraagt van jou als docent flexibiliteit én het vermogen om iedere student te zien en te ondersteunen op zijn of haar niveau.

Duidelijk grenzen en kaders bieden

We noemden deze competentie al eerder, maar veel studenten in het entreeonderwijs hebben eerder te maken gehad met schooluitval, gedragsproblemen of een instabiele thuissituatie. Voor hen is het extra belangrijk dat er structuur, voorspelbaarheid en duidelijke afspraken zijn.

Een entree-docent draagt daaraan bij door helder te zijn over verwachtingen en consequent te handelen. Dit biedt studenten een veilige omgeving waarin ze vertrouwen kunnen opbouwen en zich verder kunnen ontwikkelen.

Eigenaarschap en verantwoordelijkheid

Een van jouw doelen als docent is om entree-studenten te leren om zelfstandig en verantwoordelijk te worden. Hierbij is het belangrijk dat zij groeien in zelfinzicht, keuzes maken en leren wat er van hen verwacht wordt op de arbeidsmarkt of in een vervolgopleiding. In dit proces is het bieden van begeleiding belangrijk: je helpt studenten om eigenaarschap te nemen over hun eigen leerweg en gedrag.

Of je nu uit het basisonderwijs komt, werkt in het voortgezet onderwijs, al ervaring hebt binnen het mbo, of als zij-instromer interesse hebt in het onderwijs: de overstap naar entreeonderwijs is haalbaar én waardevol. De exacte route verschilt per achtergrond:

1. Pabo-diploma? Dan heb je een sterke basis, omdat je gewend bent om les te geven op verschillende niveaus en in te spelen op diverse leerbehoeften. Wil je lesgeven op het mbo, moet je nog je mbo-bevoegdheid behalen via het PDG-traject.
2. Tweedegraads bevoegd (bijv. VO-docent)? Dan ben je vaak direct inzetbaar, zeker voor algemene vakken zoals Nederlands, rekenen, LOB en praktijkgerichte modules. Je bevoegdheid stelt je in staat om breed in te zetten, maar de exacte invulleng van je lessen hangt ook af van je ervaring, vakachtergrond en affiniteit met de doelgroep.
3. Hbo-diploma zonder lesbevoegdheid? Dan start je meestal als docent in opleiding in het entreeonderwijs via het PDG. Binnen twee jaar haal je je onderwijsbevoegdheid voor het mbo, terwijl je al lesgeeft.
4. Al werkzaam in het mbo zonder bevoegdheid? Dan kun je tijdelijk benoemd worden met de afspraak het PDG binnen 2 jaar te behalen.

Extra waarde: ervaring en vaardigheden

Naast je diploma’s is ervaring met de doelgroep een pré. Als entree-docent ben je namelijk meer dan alleen een vakdocent, je bent ook coach en mentor. Je begeleidt studenten met uiteenlopende niveaus, achtergronden en leerbehoeften, vaak in een kwetsbare fase van hun leven.

Kun je goed schakelen, omgaan met diversiteit in de klas, werk je vanuit pedagogische sensitiviteit en kan je goed samenwerken met interne en externe partijen? Dan is de kans groot dat je je snel thuis zult voelen in het entreeonderwijs. Je ondersteunt studenten niet alleen bij het leren, maar ook met het ontwikkelen van hun zelfvertrouwen, verantwoordelijkheidsgevoel en toekomstperspectief. De overstap vraagt misschien wat aanpassing, maar brengt ook veel terug: autonomie, zingeving en directe impact

De overstap naar entreeonderwijs is niet alleen een carrièremove, het is ook een kans om jezelf opnieuw uit te vinden als docent. Maar past het bij jou? De zomer is hét moment om te reflecteren. Niet op wat er allemaal moet, maar op wat jij wilt. Stel jezelf eens deze vragen:

• Waar krijg ik energie van?
  Haal je voldoening uit persoonlijke begeleiding en kleine successen? Entreeonderwijs draait om die menselijke maat.
• Wil ik méér dan alleen lesgeven?
  In entreeonderwijs bied je begeleiding op maat en zie je de mens achter de student.
• Ben ik toe aan nieuwe betekenis in mijn werk?
  Jij kunt het verschil maken voor jongeren die een tweede kans verdienen, dat vraagt iets van je, maar geeft veel terug.