Meer talen, meer kansen voor kinderen

Gastblog van Leandra Lok

Moedertaal onderhouden is essentieel voor kinderen in het buitenland

De afgelopen jaren leren we in het Nederlandse onderwijs steeds meer over leerlingen met een andere thuistaal. Ook groeit de aandacht voor de uitdaging van het lesgeven aan de meertalige kinderen in de klas. Gelukkig maar. Het is voor docenten een hele klus. Toch vinden we het belangrijk: aandacht voor het onderhoud van de moedertaal en de voordelen van meertaligheid. Ook voor Nederlandse kinderen in het buitenland!

Naast de kinderen die naar Nederland komen en in Nederland onderwijs in het Nederlands volgen, zijn er ook veel Nederlandse kinderen die verhuizen naar het buitenland en daar naar school gaan. Wist je dat er volgens de cijfers van het CPB ieder jaar maar liefst 8.000 kinderen naar het buitenland vertrekken om verschillende redenen? Naast de groep die vertrekt, leven er al ongeveer 68.000 Nederlandse kinderen in het buitenland. Ook voor deze grote groep is de moedertaal essentieel.

Een deel van deze kinderen in het buitenland volgt gelukkig onderwijs in het Nederlands. Helaas zijn er ook veel Nederlandse kinderen in het buitenland die dit nog niet doen. Bij IVIO Wereldschool willen we graag deze groep kinderen en hun ouders bereiken. Dit is belangrijk, omdat het bijhouden/leren van de moedertaal of thuistaal heel veel voordelen biedt voor deze kinderen. Benieuwd welke voordelen?

Vijf voordelen van meertaligheid en het onderhouden van de moedertaal

1) een gezonde ontwikkeling van de identiteit

Het is waardevol om nieuwe omgevingen te leren kennen en de open houding te ontwikkelen, die kinderen meekrijgen als ze naar het buitenland gaan. Een identiteit ontwikkelen lukt het beste, als je om te beginnen goed geworteld bent in het Nederlands: de taal van het land waar het ‘verhaal’ van jouw identiteit begon.

2) een optimale band met ouders

Taal en cultuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en als ouders wil je je eigen cultuur, waarden en normen meegeven. Dat lukt het beste met onderwijs in het Nederlands met Nederlandse boeken en onderwerpen. Want Eva Jinek zei het laatst nog: “Ik heb me nooit helemáál thuis gevoeld in Nederland én ik kan niet de Nederlandse liedjes zingen die mijn moeder met mij zong, maar ook die de kinderen nu op school leren. Ik voel me daarom ook soms buitengesloten”.

3) een goede terugkeer in het Nederlandse onderwijs

Met regelmaat hebben wij contact met ouders die terugkeren in Nederland, waarvan de kinderen niet zonder meer worden toegelaten op Nederlandse scholen – althans niet op het gewenste niveau. Ook merken we dat ouders van leerlingen die terugkomen in de onderbouw van het VO zich niet realiseren dat daar een extra vreemde taal in het pakket zit, een taal die hun kinderen nog niet op school hebben gehad. Dan kan het zomaar zijn dat ze een aantal jaren van een taal moeten inhalen, omdat op een internationale school bijvoorbeeld geen Frans of Duits wordt gegeven, of niet op het gewenste niveau.

4) een naadloze aansluiting op het vervolgonderwijs

Vervolgopleidingen na VMBO / HAVO / VWO eisen dat dat hun instromende studenten het juiste niveau hebben. Vaak denken ouders dat het niet uitmaakt dat kinderen niet voldoende Nederlands spreken, ‘ze gaan toch een internationale opleiding doen’. Maar omdat de meeste kinderen wel een Nederlands paspoort hebben, kunnen kinderen niet altijd worden ingeschreven als ‘internationale student’. Dat biedt dus geen oplossing. Tegelijkertijd groeit de roep om in het hoger onderwijs om de ‘verengelsing’ terug te dringen en meer opleidingen uitsluitend in het Nederlands aan te bieden. Goede beheersing van het Nederlands biedt in de toekomst een ruimere keuze aan vervolgopleidingen.

5) een betere kans op werk in Nederland

Laatst spraken we in de podcast Lennard, een oud-leerling van de Wereldschool én van fysieke scholen op locaties in het buitenland. Toen hij terugkeerde, wilde hij voor Defensie gaan werken. Gelukkig kon dat. Hij zegt: “ik schrijf de hele dag mailtjes naar collega’s en dat gaat gewoon. Ik hoef niet naar een collega toe te lopen iedere keer dat ik iets niet weet. Mijn Nederlands is op een hoog niveau gebleven en dat heb ik echt wel nodig in mijn werk!’ Bovendien geldt: medewerkers die meerdere talen spreken ontvangen gemiddeld een hoger salaris dan eentalige medewerkers.

Boodschap van de IVIO Wereldschool

Onze boodschap is dat ouders vaak door níet te kiezen, ook een keuze maken en daardoor een aantal deuren dichtgooien. En dat willen wij graag voorkomen. Het levert namelijk niet alleen frustratie bij terugkeer op, maar kan ook kinderen echt schaden.

Wat kun jij doen?

We willen jou vragen om een maximaal 10 minuten van je tijd om een vragenlijst in te vullen. Tenslotte zie jij deze kinderen misschien wel in jouw klas of op school. Wij willen graag in kaart brengen op welke manier jij deze kinderen en hun ouders al ziet/spreekt/informeert. Daarnaast willen we je vragen om deze vragenlijst te delen met je collega’s die ook voor de klas staan.

Wat krijg jij ervoor terug?

Eén van de voordelen die kinderen hebben die naar het buitenland gaan, is dat ze waarschijnlijk meerdere talen leren. Dat is voor hen heel goed, want ook meertaligheid heeft grote voordelen. In Nederland hebben we in het reguliere onderwijs ook veel meertalige kinderen. Dat kan best een uitdaging zijn, misschien ook wel voor jou. Gelukkig hebben wij in ons netwerk veel collega’s die nadenken over hoe je dit kunt organiseren. Als jij de vragenlijst invult, krijg je als dank van ons een digitaal boekje met tips waar je zelf wat aan hebt in jouw praktijk!

Naar de vragenlijst

Naar de Wereldschool