Solliciteren in het onderwijs

Ben je toe aan een (nieuwe) uitdaging en wil je werken in het onderwijs? Of heb je onlangs je diploma behaald en zoek je naar jouw eerste baan als docent? Dan is het goed om te weten wat solliciteren in het onderwijs precies inhoudt.

Bij Metafoor Onderwijs geven we praktische tips om je goed voor te bereiden op jouw sollicitatie:

• Hoe bereid je je voor op een sollicitatie, zodat je opvalt tussen andere kandidaten
• Wat verwachten scholen tijdens een sollicitatiegesprek?
• Hoe maak je je cv geschikt voor het onderwijs?
• Hoe schrijf je een sollicitatiebrief als docent of andere onderwijsprofessional?
• Welke eerste stappen kun je nemen om werk te zoeken in het onderwijs?

Of je nu start als beginnend leerkracht of overstapt binnen het onderwijs: met deze adviezen vergroot je de kans op die ene baan in het onderwijs die écht bij je past.

Voordat je gaat solliciteren in het onderwijs, is het verstandig om eerst te bepalen wat voor persoon je bent. Dit inzicht helpt je bij het vinden van een baan die echt bij je past. De ene persoon wordt enthousiast van het werken op een vrije school, terwijl de ander daar juist niet aan moet denken. Misschien heb je gekozen voor het voortgezet onderwijs. Daarnaast is het goed om na te denken of je fulltime aan de slag wilt of liever parttime werkt.

Tijdens je opleiding heb je waarschijnlijk al nagedacht over waar je zou willen werken, maar het kan geen kwaad om dit nog eens rustig te overwegen. Hoe sta je tegenover invalwerk? Sommigen vinden het tijdelijk leuk om in te vallen, terwijl anderen juist genieten van de vrijheid die het met zich meebrengt. Neem de tijd om te ontdekken wat jou gelukkig maakt en ga ervoor!

Hoe zorg je ervoor dat je cv aansluit bij een vacature in het onderwijs? Een goed cv is duidelijk en to-the-point. Breng je cv terug tot de essentie en houd het relevant voor de functie waarop je solliciteert. Beperk de lengte tot maximaal twee A4’tjes. Als je ervaring hebt die niet direct met het onderwijs te maken heeft, verdeel dan je onderwijservaring en werkervaring uit andere sectoren. Vermeld bij niet-onderwijservaring alleen de functietitel en een paar hoofdtaken.

Recruiters in het onderwijs letten vooral op relevante onderwijservaring, in de breedste zin van het woord. Natuurlijk is je ervaring als docent het belangrijkste, maar ook rollen als trainer bij een sportvereniging, coach of stagebegeleider zijn waardevol om te benoemen. Dit laat namelijk zien dat je een sterke binding hebt met de doelgroep, wat een belangrijke pluspunt is bij sollicitaties in het onderwijs.

Als je al docentervaring hebt, waarderen recruiters en teamleiders het wanneer je specifieke details vermeldt, zoals de lesniveaus, klassen en leerjaren waarin je hebt lesgegeven. Ook informatie over gebruikte lesmethodes en aanvullende taken die je hebt uitgevoerd is belangrijk. Zo kunnen recruiters snel zien waar jouw expertise ligt.

Daarnaast is het tegenwoordig gebruikelijk om een persoonlijk profiel op je cv te zetten. Hierin geef je kort weer wie je bent en wat je visie is. Het benoemen van je competenties is ook een goed idee. Vergeet niet een representatieve foto toe te voegen om een complete indruk te geven. Let er wel op dat de foto professioneel en verzorgd overkomt, anders kan dit juist een negatieve indruk achterlaten.

Je sollicitatiebrief is bedoeld als een aanvulling op je cv, waarin je jouw motivatie en geschiktheid toelicht. Houd de brief kort en krachtig. Probeer deze te richten aan een specifieke persoon in plaats van te openen met een algemene aanhef zoals “Geachte heer/mevrouw”. Hiermee laat je meteen een betrokken indruk achter. Laat ook duidelijk blijken waarom je juist bij die school wilt werken en toon je enthousiasme. Vermijd vage uitspraken zoals “Ik heb veel ervaring” of “Het kind staat centraal”. Zulke opmerkingen klinken goed, maar zijn niet overtuigend zonder concrete voorbeelden.

Positieve afsluiting en zorgvuldige controle

Sluit je brief af met een positieve noot en controleer deze zorgvuldig op spel- en typefouten. Een foutje in je sollicitatiebrief als docent maakt geen goede indruk en kan zelfs gênant overkomen. Neem dus de tijd om de brief goed door te lezen voordat je hem verstuurt!

Het sollicitatiegesprek

Een gedegen voorbereiding is essentieel voor een sollicitatiegesprek, zeker in het onderwijs. Er zijn een aantal veelvoorkomende vragen waarop je je kunt voorbereiden. Zo wordt er vaak doorgevraagd over jouw manier van lesgeven en de werkvormen die je toepast. Daarnaast krijg je meestal de vraag om iets over jezelf te vertellen en je keuze voor het onderwijs en deze specifieke vacature toe te lichten.

Wees ook voorbereid op vragen over jouw ontwikkelpunten, hoe je omgaat met uitdagende ouders, hoe je een veilig pedagogisch klimaat creëert en wat je van je toekomstige team verwacht. Het is belangrijk dat je tijdens het gesprek jezelf blijft en ontspannen overkomt. Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd bent over de school, bijvoorbeeld door het schoolplan of de visie door te nemen en de vacature zorgvuldig te lezen.

• Waar let ik als docent op bij welk type school of onderwijsconcept het beste bij mij past?

  Niet elke school werkt hetzelfde: sommige scholen zijn traditioneel en gestructureerd, andere juist vernieuwend en flexibel. Ook de grootte van het team of de mate van samenwerking kan sterk verschillen. Om te ontdekken wat bij jou past, helpt het om terug te kijken op eerdere werkplekken. Wanneer voelde je je op je plek? Wat gaf je energie, en wat juist niet? Door te reflecteren op je voorkeuren, onderwijsidealen en ervaringen krijg je scherper in beeld in welke schoolomgeving je het best tot je recht komt.

• Welke vaardigheden en kernwaarden helpen me om een passende school te vinden als docent?

  Bij het kiezen van een school die echt bij je past, spelen je kernwaarden en vaardigheden een belangrijke rol. Denk aan vaardigheden zoals klasmanagement, pedagogisch tact, coachend begeleiden, samenwerken in een team, of het inzetten op inclusiviteit en diversiteit. Ook je kernwaarden zijn richtinggevend:

  • Werk je graag in een innovatieve leeromgeving?
  • Hecht je juist waarde aan structuur en traditie?

  Door vooraf helder te krijgen waar jij voor staat én waarin je sterk bent, kun je scholen beter toetsen op aansluiting. Dit helpt je om gerichter te zoeken en sterkere sollicitatiegesprekken te voeren.

• Hoe kom ik erachter of een schoolcultuur echt bij me past, los van de vacaturetekst?

  Vacatures geven vaak geen volledig beeld van de praktijk op de werkvloer. Het is belangrijk om hier zelf kritische vragen over te stellen in gesprekken. Bij Metafoor Onderwijs kunnen we onze scholen achter de schermen en delen we eerlijke, praktijkgerichte inzichten over cultuur, begeleiding en teamdynamiek.

• Wat levert sollicitatiebegeleiding voor docenten concreet op?

  Solliciteren in het onderwijs met professionele begeleiding vergroot je kans op een baan die écht bij je past. Dit zijn de concrete voordelen:

  • Meer zelfvertrouwen: je krijgt helder inzicht in je onderwijskwaliteiten en sterke punten.
  • Een sterk cv en motivatiebrief: Op maat gemaakt voor de vacature, passend bij de visie van de school.
  • Gerichtere keuzes: Je weet beter welk type onderwijsomgeving en functie bij je past.
  • Grotere kans op succes: Je bent goed voorbereid op sollicitatiegesprekken en voorkomt mismatches.